Özet: 7155 sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun (“Kanun”), 19.12.2018 tarihli ve 30630 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İşbu Kanun uyarınca abonelik sözleşmelerinden ve bu sözleşmelerin ifası amacıyla tüketiciye sunulup bedeli faturaya yansıtılan mal veya hizmetten kaynaklanan para alacaklarına ilişkin haciz yoluyla ilamsız icra takiplerinin, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (“UYAP”) bünyesinde oluşturulan Merkezî Takip Sistemi (“MTS”) üzerinden başlatılmasına ve haciz aşamasına kadar yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiş olup bu Kanun’da öngörülen takip usulü hakkında Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”), 29.05.2019 tarihli ve 30788 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yönetmelik, Kanun ile uyumlu olarak 01.06.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yönetmelik, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da ve diğer mevzuatta düzenlenen abonelik sözleşmeleri ile bu sözleşmelerin ifası amacıyla tüketicinin kullanımına sunulup bedeli faturaya yansıtılan mal ve hizmetten kaynaklanan ve avukat ile takip edilen ilamsız takibe konu para alacaklarının, UYAP bünyesinde oluşturulan MTS üzerinden başlatılmasına ve yürütülmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Yönetmelik ile söz konusu icra takiplerinin ancak bu Yönetmelik’te belirlenen yöntem ile başlatılabileceği, aksi halde icra dairesinin takip talebini reddedeceği hüküm altına alınmıştır.
Yönetmelik’te öngörülen usul ve esaslara ilişkin özet aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.
- MTS Avukat Kaydı: Avukatın alacaklı adına MTS’de işlem yapabilmesi için yetkilendirilmesi zorunludur. Abonelik sözleşmeleri kapsamında mal veya hizmet sunan gerçek kişilerin ya da tüzel kişi yetkililerin UYAP’a imza sirkülerini ve şirket yetkilisi olduğunu gösteren belgeleri tarayıp güvenli elektronik imza ile imzalayarak göndermesi sonucunda başvuruları Adalet Bakanlığı’na iletilmekte ve başvurular onaylandığı takdirde bu kişiler MTS işlemlerinde yetkili avukatlarını belirleyebileceklerdir.
- Takip Talebi: Alacaklı avukatı, icra takibini başlatmak için MTS’de yer alan takip talebini dolduracaktır. UYAP sistemi buna entegre edilmiş olup avukat girişinden UYAP’a giriş sağlandığında MTS’nin aktifleşeceği tarihte MTS işlemleri için oluşturulan yeni alanın da aktif edileceği bilgisi yer almaktadır. Ayrıca MTS kullanımı ile ilgili bir kılavuz da yayımlanmıştır.
- Takip Başlatılması: Takip talebinin alacaklı avukatı tarafından doldurulmasını takiben, takibe dayanak belgelerin taranıp MTS’ye yüklemesi ve takip harç ve masraflarının elektronik ortamda ödenmesinin ardından takip talebi güvenli elektronik imza ile onaylanır. Bu işlemleri takiben onaylanan takip talebi MTS’ye kaydedilir ve merkezi takip numarası alır. İcra takibi MTS’ye kaydedildiği anda başlamış olur.
- Ödeme Emri: Takip talebinin MTS’ye kaydedilmesinden sonra bu talebe uygun olarak MTS tarafından otomatik olarak ödeme emri düzenlenir. Ödeme emrinde toplam borç miktarı, harç ve masrafların ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde alacaklının veya avukatının MTS ile ilişkilendirilmiş hesap numarasına ödenmesi gerektiği yer alır. UYAP’ta yayımlanan ve yukarıda bahsi geçen kılavuzdan görüleceği üzere alacaklı avukatının Vakıfbank MTS hesabı açtırması gerektiği belirtilmiştir.
- Borçluya Tebligat: Takip borçlusu tebligatın elektronik yol ile yapılması zorunlu kişilerdense borçluya yapılacak tebligat elektronik yolla yapılacak; borçlu, tebligatın elektronik yolla yapılması zorunlu kişilerden değil ise ödeme emri ile tebliğ mazbatalı kapalı zarf, UYAP üzerinden ilgili PTT birimine iletilecektir. Tebligat yapılamaması halinde, takibe devam etmek isteyen alacaklı avukatının istemi üzerine, MTS üzerinden borçlunun adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine tebligat çıkarılacak olup alacaklı avukatı, tebligat çıkarılırken tebligat giderini ödemek zorundadır. Bu yolla seçilen adrese de tebligat yapılamaması veya borçlunun yerleşim yeri adresinin yurt dışında bulunduğunun anlaşılması hâlinde, alacaklı avukatının talebi üzerine, harçlar ikmal edilerek icra dairesinde takibe devam edilir.
- Ödeme Emrine İtiraz: Borçlu, ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi (7) gün içinde, herhangi bir icra dairesine başvurarak ödeme emrine itiraz edebilir. Ayrıca, söz konusu ödeme emrine UYAP Vatandaş Portal üzerinden güvenli elektronik imza kullanılarak itiraz gerçekleştirilebilecektir.
Sadece yetkiye itiraz hâlinde, alacaklı avukatı MTS üzerinden yetki itirazının kabulü seçeneğini seçerek, UYAP üzerinden entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağı olup olmadığını sorgulayabilir veya yetki itirazında gösterilen icra dairesinde haciz işlemlerini başlatabilir. Yetki itirazını kabul eden avukatın, icra dairesinde takibe devam edebilmesi için; MTS üzerinden “Yetki İtirazının Kabulü” seçeneğini seçerek işlem yapması ve varsa harçları ikmal etmesi zorunlu olarak öngörülmüştür.
Ödeme emrine itiraz edilmemesi veya itirazın hükümden düşürülmesine rağmen süresi içinde ödeme yapılmaması hâlinde, alacaklının yetkili icra dairesi nezdinde yapacağı talep üzerine 2004 sayılı Kanun’un ilgili hükümleri uyarınca cebrî icraya devam olunur. Bu halde, icra dairesinde takibe geçmeden önce alacaklı avukatı dilerse haciz talebinde bulunmaksızın UYAP üzerinden, entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağı olup olmadığını sorgulayabilecektir.
- Takibin Sona Ermesi: Takip konusu borcun tamamı, takip harç ve masraflarıyla birlikte ödeme emrinde belirtilen hesap numarasına tahsilat kanalları ile ödendiğinde, MTS tarafından takip sona erdirilir. Borç haricen tahsil edildiği takdirde ise alacaklı avukatı tarafından MTS ortamında haricen tahsil seçeneği seçilerek takip sona erdirilir.
- MTS Harcı: Bu Yönetmelik’te belirlenen takiplerden MTS harcı peşin alınmaktadır. Takip, haciz aşamasına geçilmeden sonlandırıldığı taktirde icraya başvurma harcı ile tahsil harcı alınmayacaktır.
- MTS İşleri ile Yetkili İcra Dairesi: Birden fazla icra dairesinin bulunduğu mahallerde komisyon dairelerden birini MTS takiplerinin yürütüleceği icra dairesi olarak yetkilendirebileceği gibi tevzi sistemine göre tüm dairelere eşit olarak dağıtımını da sağlayabilecektir.
Saygılarımızla,
Mehmet Küçükkaya & Ahmet Sağlı Avukatlık Ortaklığı